1- دانشجوی دکتری گزوه مذاهب کلام دانشگاه ادیان، قم.(نو یسنده مسئول) h.yaghobi1403@gmail.com 2- استادیار گزوه مذاهب کلام دانشگاه ادیان، قم. soltani@urd.ac.ir 3- دانشیار گروه مذاهب کلامی دانشگاه ادیان، قم. m.moeinifar@urd.ac.ir
چکیده: (155 مشاهده)
مقاله حاضر به بررسی حقیقت «نامه اعمال» در قرآن و تبیین دیدگاههای متکلمان امامیه و اشاعره در این زمینه میپردازد. مسأله تحقیق، تحلیل نظریات مختلف در خصوص حقیقت و ماهیت نامه اعمال به عنوان یکی از مباحث مهم مرتبط با معادشناسی است. دیدگاههای متکلمان امامیه شامل نظریههای مادی بودن نامه اعمال، یگانگی نامه با آثار اعمال و تساوی نامه با نفس انسان است. در میان اشاعره نیز اعتقاد به جسمانیت نامه اعمال وجود دارد و برخی از متکلمان اشعری نامه عمل را به جزا و آثار افعال تفسیر کردهاند. همچنین عدهای از آنان بر این باورند که نامه اعمال، همان حقیقت افعال انسان است و در روز قیامت، انسان حقیقت اعمال خود را مشاهده میکند. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی بوده و یافته های تحقیق نشان میدهد که در عین وجود نظریات مشترک امامیه و اشاعره در جسمانی بودن نامه عمل، تساوی نامه عمل با جزا و آثار و تجسم حقیقت عمل، دیدگاه مادی بودن و تقدیر به جزا و ثواب بدون دلیل و خلاف ظاهر است. از مجموع دیدگاههای مختلف، نظریهی یگانگی نامه اعمال با حقیقت عمل انسان، با آیات و روایات سازگاری دارد.