|
رابطه تجرّد خیال با لذایذ و آلام اخروی در حکمت صدرایی
|
عین‌الله خادمی   1، مرتضی حامدی1 |
| 1- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران |
|
|
چکیده: (1999 مشاهده) |
در حکمت متعالیه، «معاد» در کنار «مبدأ» ارکان دین را تشکیل می‌دهند و خیمه شریعت را برپا می‌سازند. صدرالمتألهین با طرح نظریه تجرد خیال، میان دیدگاه فلسفی خویش و گزاره‌های وحیانی که بر لذت و آلام جسمانی در عالم اخروی دلالت دارند، پیوندی وثیق برقرار نمود. قوه خیال مهم‌ترین قوّه نفسانی است که به‌علت تجرد، با مرگ صیاصی مضمحل نمی‌شود؛ بلکه همراه نفس در عالم عقبی محشور خواهد شد. این قوه با استکمال جوهری نفس، این توانایی را دارد تا در قیامت به «خلق و ایجاد» صُور مختلف بپردازد. این صور نه‌تنها عقلی محض نیست، حتی مثالی نیز محسوب نمی‌شود و دقیقاً همان صورتی است که نفوس در عالم دنیوی با حواس ظاهری خویش آن را معاینه نموده‌اند. صوری مانند حور، قصور، سلسبیل، زنجبیل، عقارب، حیات و آتش اخروی به‌وسیله قوه خیال و بدون استعانت از هیولای مادی، به ظهور می‌رسند. نفس نیز به‌وسیله بدن و جسم اخروی آنها را به‌وسیله حواس اخروی مشاهده می‌نماید.
|
|
| واژه‌های کلیدی: لذت، الم، سعادت، شقاوت، ثواب، عذاب، تجرد خیال، معاد جسمانی، ملاصدرا. |
|
|
متن کامل [PDF 6430 kb]
(415 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1398/8/21 | پذیرش: 1398/8/21 | انتشار: 1398/8/21 | انتشار الکترونیک: 1398/8/21
|
|
|
|
|
|
