:: دوره 17، شماره 64 - ( بهار 1400 ) ::
جلد 17 شماره 64 صفحات 60-45 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی تطبیقی فراز «یا مَن دلّ علی ذاتِه بِذاته» دعای صباح با تقریرات برهان صدیقین
مجتبی میردامادی 1، عباس قربانی2 ، مسلم احمدی3
1- استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه تهران (نویسنده مسئول). mirdamadi_77@ut.ac.ir
2- استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه تهران ab.ghorbani@ut.ac.ir
3- دانشجوی دکتری مبانی نظری اسلام دانشگاه تهران و مدرس معارف اسلامیahmadi.s@ut.ac.ir
چکیده:   (1528 مشاهده)
مسئله اصلی پژوهش حاضر انطباق فراز «یا مَن دلّ علی ذاته بِذاته» در دعای صباح با تقریرهای مختلف برهان صدیقین است. با روش توصیفی ـ تحلیلی مهمترین این تقریرها مورد بررسی قرار گرفته شده و یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد تنها می‌توان براساس تقریر علامه طباطبایی ادعا کرد که این فراز اشاره بر برهان صدیقین دارد. در این تقریر از اصل وجود واقعیت به وجوب آن نایل آمده و از طریق لوازم همین وجود، وجوب خدا اثبات می‌شود و به نظر می‌رسد این همان دلالت ذات بر ذاتی است که امام علی× در دعای صباح به آن اشاره فرمودند. اما بر اساس تقریر ابن سینا و ملاصدرا این فراز از دعا مصداق برهان صدیقین نیست. در تقریر ابن سینا امکان ماهوی مأخوذ است و از استحاله دور و تسلسل کمک گرفته شده و در تقریر ملاصدرا از اصول فلسفی مانند اصالت و تشکیک وجود و ربط علّی استفاده شده که در هر دو تقریر از غیر ذات حق برای اثبات وجوب حق کمک گرفته شده است.

واژه‌های کلیدی: برهان صدیقین، دلالت ذات بر ذات، دعای صباح، ابن‌سینا، ملاصدرا، علامه طباطبایی.
متن کامل [PDF 252 kb]   (333 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/8/6 | پذیرش: 1399/1/25 | انتشار: 1400/4/23 | انتشار الکترونیک: 1400/4/23


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 17، شماره 64 - ( بهار 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها