:: دوره 12، شماره 45 - ( تابستان 1395 ) ::
جلد 12 شماره 45 صفحات 110-89 برگشت به فهرست نسخه ها
چیستی و چرایی تأویل نصوص دینی از منظر غزالی
ابوذر رجبی
دانشگاه معارف
چکیده:   (4227 مشاهده)

فهم درست منابع و نصوص دینی، دغدغه اساسی و همیشگی پژوهشگران اسلامی بوده و هست و از گذشته تا کنون، آنها روش‌های خاصی را برای فهم صحیح نصوص دینی به کار برده‌اند. یکی از روش‌های مهم در این زمینه، «تأویل» است. غزالی در دو دوره فکری خود، دو گونه مواجهه با مسئله تأویل دارد. در دوره اول، مانند غالب متفکران اسلامی، تأویل را ناظر به معنای بعید از لفظ می‌داند و صرفاً آیات متشابه را تأویل‌پذیر می‌شمارد؛ اما او در دوره پایانی عمر خویش، با پذیرش رویکرد عرفانی، تأویل را ناظر به امر حقیقی و خارجی پنداشته، همه آیات قرآن، اعم از محکم و متشابه، را تأویل‌پذیر می‌داند. در روش‌شناسی فهم متن از منظر غزالی متأخر، به این نکته پی می‌بریم که او با ارائه روی‌آوردی خاص در تأویل توانسته است الگوی نوینی ارائه دهد تا دیگران نیز براساس آن بتوانند در این مسیر گام بردارند و به فهم روشمند از نصوص دینی نائل آیند. از الگوی پژوهشی او در فهم متن، متفکرانی مانند ابن‌عربی، ملاصدرا و فیض کاشانی بهره برده‌اند. در این تحقیق، علاوه بر تبیین الگوی یادشده با رویکرد تحلیلی، به ضرورت، اهمیت و چرایی به­کارگیری این روش از منظر غزالی پرداخته می­شود.

واژه‌های کلیدی: تأویل، غزالی، فهم، نصوص، رویکرد، عرفان، ظاهر، باطن.
متن کامل [PDF 274 kb]   (889 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: کلام جدید
دریافت: 1395/10/1 | پذیرش: 1395/10/1 | انتشار: 1395/10/1 | انتشار الکترونیک: 1395/10/1


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 12، شماره 45 - ( تابستان 1395 ) برگشت به فهرست نسخه ها