تحلیل و نقد برداشت دکارت از خدا
|
صالح حسنزاده |
دانشگاه علامه طباطبایی |
|
چکیده: (4939 مشاهده) |
تصویر دکارت از «خدا»، جوهری نامتناهی، سرمد، تغییرناپذیر، قائم به ذات، عالم مطلق، قادر مطلق و آفریننده هر موجود دیگری است. تقریر وی از برهان وجودی برای اثبات خدا، چندان تازگی ندارد و جذابیت آن بیشتر از این جهت است که او دیدگاه مکانیستی و هندسی خویش از جهان را با توسل به اثبات وجود خدا توجیه میکند و ازاینرو خدا در فلسفه دکارت، شأن وجودی ندارد؛ بلکه شأن او معرفتی است که درنتیجه با خدای واقعی، فاصله عمیقی پیدا میکند. به باور دکارت، خدا عالَم را مانند دستگاه عظیمی از اجسام متحرک آفریده و آن را به حال خویش رها ساخته است تا به حرکتش ادامه دهد که این با انتقاد مخالفان مواجه شده است. پرسش درباره خدای موردنظر دکارت این است که آیا واقعاً او خدای وجودی و حقیقی است و دکارت به آن اعتقاد دینی دارد یا اینکه این خدا بیشتر برای تضمین معرفت یقینی و تبیین جهان موردنظر دکارت با روش مکانیکی و هندسی طراحی شده است؟ این مقاله درپی تحلیل و بررسی این پرسش و نقد دیدگاه دکارت از سوی برخی از متفکران غربی و فیلسوفان مسلمان است. |
|
واژههای کلیدی: دکارت، خدا، جوهر، نامتناهی، حرکت. |
|
متن کامل [PDF 252 kb]
(1275 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
کلام جدید دریافت: 1395/10/1 | پذیرش: 1395/10/1 | انتشار: 1395/10/1 | انتشار الکترونیک: 1395/10/1
|
|
|
|