مقایسه تحلیل «تجربه نزدیک به مرگ» از نگاه مادیگرایانه و فلسفه و عرفان اسلامی
|
حسین رهنمائی |
استادیار بخش تخصصی مبانی نظری اسلام دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران. h_rahnamaei@ut.ac.ir |
|
چکیده: (261 مشاهده) |
«تجربه نزدیک به مرگ» از موضوعات مورد علاقه اندیشمندان علوم تجربی، فیلسوفان و الهیدانان است. روانشناسان با ارائه مدلهای انتظار، تولد و مسخ شخصیت در پی تحلیل این تجربیات برآمدهاند. فیزیولوژیستها آن را توهمات ناشی از ترشح هورمونها، آسیب ناحیه مغزی، تغییرات فشار خون و علل مشابه دانستهاند. هریک از نظریهها ایراداتی دارند. مسئله تحقیق در این نوشتار مقایسه دیدگاه فلسفه و عرفان اسلامی در مورد این تجربیات و مقایسه آن با نظرات فیزیکالیستهاست. روش تحقیق این نوشتار مبتنی بر گردآوری اطّلاعات فلسفی عرفانی از روش کتابخانهای و دادهپردازی از روش توصیفی ـ تحلیلی ومقایسه انتقادی با دیدگاه فیزیکالیستهااست. یافتههای این تحقیق گویای امکان تشبیه این تجربیات با شهود عرفانی و درنتیجه بهرهبرداری از معیارهای عرفانی و فلسفی برای ارزیابی آنهاست. امکان استناد به این تجربیات برای اثبات حیات پس از مرگ، ابتناء نصایح اخلاقی و عرفانی برآنها در عین پذیرش امکان خطا و احتراز از استنباط فقهی مبتنی بر آنها از دیگر یافتههای این تحقیق هستند.
|
|
واژههای کلیدی: تجربه، مرگ، روانشناسی، فیزیولوژی، فلسفه اسلامی، عرفان اسلامی، عالم مثال. |
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1401/12/21 | پذیرش: 1402/3/10
|
|
|
|