:: دوره 12، شماره 44 - ( بهار 1395 ) ::
جلد 12 شماره 44 صفحات 92-75 برگشت به فهرست نسخه ها
حقیقت فلسفی «صراط» و اثبات «واحدیت» آن از منظر صدرالمتألهین
سجاد میرزایی
دکتری دانشگاه معارف اسلامی قم
چکیده:   (3534 مشاهده)

هدایت الهی دارای مبدأ (منه)، مقصد (الیه)، وسیله (به) و طریق (صراط) است. پرداختن به موضوع هدایت در آیه شریفه «اِهدِنا الصِّراطَ المُستَقِیم»، بدون تبیین حقیقت «الصراط» که مفعول دوم «اِهدِنا» و متعلّق هدایت است، در واقع پرداختن به بحثی بدون موضوع است که می‌تواند به نتایجی ابهام‌آفرین، مانند تعدّد صراط بینجامد. هدف اولیه این تحقیق، تبیین فلسفی حقیقت صراط از منظر ملاصدرا است. ایشان صراط مستقیم را در دنیا، مفهوماً سیر الی الله ـ که حرکت و سیر ارادی و دینی در قالب شرع و صیرورت وجودی انسان در بُعد علمی و عملی با تبعیت از مصادیق صراط است ـ و مصداقاً «قرآن»، «دین» و «پیامبر و ائمه معصومین^» می‌داند که در آخرت، نمود صراط دنیایی است و به صورت محسوس، روی جهنم کشیده شده است. هدف ثانوی این تحقیق، اثبات واحدیت صراط به تبع منطقی در ضمن تبیین آن با سه دلیل: (1) وحدت سیاق حکمت خداوند (حکمه الکون) در تکوین و تشریع، (2) تلازم بین واحدیت ربّ و واحدیت صراط و (3) سنخیت صراط با علم و حق است. در نتیجه وی وحدت را لازمه منطقی و فلسفی حقیقت صراط دانسته، تعدد صراط را از منظر عقل مردود می‌شمرد.

واژه‌های کلیدی: صراط، واحدیت، حکمه ‌الکون، علم، ربّ، فلسفه.
متن کامل [PDF 312 kb]   (1323 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: کلام قدیم
دریافت: 1396/2/14 | پذیرش: 1396/2/14 | انتشار: 1396/2/14 | انتشار الکترونیک: 1396/2/14


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 12، شماره 44 - ( بهار 1395 ) برگشت به فهرست نسخه ها