:: دوره 12، شماره 46 - ( پائیز 1395 ) ::
جلد 12 شماره 46 صفحات 80-63 برگشت به فهرست نسخه ها
لزوم و لازمه‌های نفی تعطیل و تشبیه از ذات خدا برپایه قرآن و روایات
جلیل پروین 1، کاوس روحی برندق2 ، علی حاجی خانی2 ، نهلۀ غروی نائینی2
1- دانشگاه قرآن و حدیث
2- دانشگاه تربیت مدرس
چکیده:   (3855 مشاهده)

بیشتر پندار‌ها، نگره‌ها و نظریه‌های مطرح دربارۀ وجود و نحوۀ وجود خداوند، یا مبتلا به عارضه تعطیل هستند یا آلوده به تشبیه. در این میان، برپایه قرآن و روایات، تنها رویکرد صحیح، اثبات بدون تشبیه (نفی همزمان تعطیل و تشبیه) است. لازمه‌های نفی تعطیل عبارتند از: اقرار به وجود خداوند و اقرار به کمالات خداوند. لازمههای اصلی نفی تشبیه نیز عبارتند از: بی‌همتایی خداوند در تعقل‌ناپذیری، تصورناپذیری، قیاس‌ناپذیری، اکتناه‌ناپذیری، توصیف‌ناپذیری و کیفیت‌ناپذیری. در بیانی عمیق‌تر، مراد حقیقی خروج از حد تشبیه عبارت است از عدم تعیین چگونگی برای ذات و صفات خداوند. همچنین برای رهایی از فرو افتادن در مهلکه تعطیل یا تشبیه، باید خداوند را جز به آنچه او خود را وصف کرده، وصف نکنیم. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا پس از نشان دادن ضرورت نفی تعطیل و تشبیه از ذات حق، لازمه‌های این دو قاعده جامع‌الاطراف تحلیل شود تا رهپویان وادی توحید به شرط پایبندی به شاخصه‌ها و لازمه‌های این دو قاعده، حداقل به لحاظ نظری و عقلی، از فروغلتیدن در هر دو مهلکه ایمان‌سوز در امان باشند.

واژه‌های کلیدی: تعطیل، تشبیه، نفی تعطیل، نفی تشبیه، اثبات بلاتشبیه، قرآن و روایات.
متن کامل [PDF 298 kb]   (1268 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: کلام قدیم
دریافت: 1396/2/19 | پذیرش: 1396/2/19 | انتشار: 1396/2/19 | انتشار الکترونیک: 1396/2/19


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 12، شماره 46 - ( پائیز 1395 ) برگشت به فهرست نسخه ها