:: دوره 14، شماره 52 - ( بهار 1397 ) ::
جلد 14 شماره 52 صفحات 120-101 برگشت به فهرست نسخه ها
نقش ابواسحاق ابراهیم نوبختی در پیدایش «کلام فلسفی» شیعه (با تأکید بر کتاب الیاقوت فی علم الکلام)
مهدی گنجور
دانشگاه اصفهان
چکیده:   (3150 مشاهده)
    علم کلام در سیر تطوّر تاریخی خود، همواره با رویکردهای مختلفی مواجه بوده است. یکی از رهیافت‌های مشهور در کلام شیعی، رویکرد عقل‌گرایی فلسفی است. در مکتب «کلام فلسفی»، مسائل و دعاوی کلامی با استفاده از وجودشناسی و بهره‌گیری از قواعد و اصطلاحات فلسفی، در قالب روش برهانی تقریر و تبیین می‌شوند. دیدگاه رایج، شکل‌گیری و تأسیس این مکتب را در قرن هفتم توسط خواجه نصیرالدین طوسی می‌داند؛ لیکن ما دراین نوشتار بر آنیم تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، ضمن ارائه تعریفی جامع از کلام فلسفی، با استنباط معیارها و مؤلفه‌های این مکتب کلامی، به بررسی و تحلیل نقش ابواسحاق نوبختی در پیدایش کلام فلسفی شیعه بپردازیم. بی‌شک، بازشناسی ملاک‌ها و شاخص‌های این مکتب کلامی ازجمله: طرح مباحث وجودشناسی در آثار کلامی؛ بهره‌گیری از اصطلاحات و قواعد فلسفی؛ اخذ رهیافت برهانی در اثبات دعاوی کلامی؛ استقلال عقل و استناد حداقلی به ادلّۀ نقلی، در فهم نحوه شکل‌گیری و زمان پیدایش این مکتب از اهمیت فراوانی برخوردار است.

 
واژه‌های کلیدی: کلام فلسفی، ابواسحاق نوبختی، شیعه، وجودشناسی، اصطلاحات فلسفی.
متن کامل [PDF 282 kb]   (1033 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: کلام قدیم
دریافت: 1396/9/2 | پذیرش: 1397/4/30 | انتشار: 1397/7/21 | انتشار الکترونیک: 1397/7/21


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 14، شماره 52 - ( بهار 1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها