نقش ابواسحاق ابراهیم نوبختی در پیدایش «کلام فلسفی» شیعه (با تأکید بر کتاب الیاقوت فی علم الکلام)
|
مهدی گنجور |
دانشگاه اصفهان |
|
چکیده: (3150 مشاهده) |
علم کلام در سیر تطوّر تاریخی خود، همواره با رویکردهای مختلفی مواجه بوده است. یکی از رهیافتهای مشهور در کلام شیعی، رویکرد عقلگرایی فلسفی است. در مکتب «کلام فلسفی»، مسائل و دعاوی کلامی با استفاده از وجودشناسی و بهرهگیری از قواعد و اصطلاحات فلسفی، در قالب روش برهانی تقریر و تبیین میشوند. دیدگاه رایج، شکلگیری و تأسیس این مکتب را در قرن هفتم توسط خواجه نصیرالدین طوسی میداند؛ لیکن ما دراین نوشتار بر آنیم تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، ضمن ارائه تعریفی جامع از کلام فلسفی، با استنباط معیارها و مؤلفههای این مکتب کلامی، به بررسی و تحلیل نقش ابواسحاق نوبختی در پیدایش کلام فلسفی شیعه بپردازیم. بیشک، بازشناسی ملاکها و شاخصهای این مکتب کلامی ازجمله: طرح مباحث وجودشناسی در آثار کلامی؛ بهرهگیری از اصطلاحات و قواعد فلسفی؛ اخذ رهیافت برهانی در اثبات دعاوی کلامی؛ استقلال عقل و استناد حداقلی به ادلّۀ نقلی، در فهم نحوه شکلگیری و زمان پیدایش این مکتب از اهمیت فراوانی برخوردار است.
|
|
واژههای کلیدی: کلام فلسفی، ابواسحاق نوبختی، شیعه، وجودشناسی، اصطلاحات فلسفی. |
|
متن کامل [PDF 282 kb]
(1033 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
کلام قدیم دریافت: 1396/9/2 | پذیرش: 1397/4/30 | انتشار: 1397/7/21 | انتشار الکترونیک: 1397/7/21
|
|
|
|