TY - JOUR T1 - An Explanation of Unity of Qualitiesin the First Sermon of Nahj al-Balaghah TT - بازپژوهی تفسیر توحید صفاتی در خطبه اول نهج‌البلاغه JF - maaref-andishe JO - maaref-andishe VL - 14 IS - 53 UR - http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-647-fa.html Y1 - 2018 SP - 57 EP - 72 N2 - توحید صفاتی، بیان‌گر رابطه صفات ثبوتی حقیقی با ذات الهی است و در آن سه دیدگاه کلی مطرح می‌شود: زیادت صفات بر ذات (دیدگاه اشاعره)، نیابت ذات الهی از صفات (دیدگاه معتزله) و عینیت صفات با ذات الهی (دیدگاه امامیه). امیرالمؤمنین× در خطبه اول نهج‌البلاغه، کمال اخلاص را نفی صفات از ذات الهی می‌داند: «کَمَالُ الْإِخْلَاصِ لَهُ نَفْی الصِّفَاتِ عَنْهُ». تفسیرهای متعددی در تبیین این روایت، عرضه شده که نوشتار حاضر، با روش توصیفی ـ تحلیلی، به تبیین و ارزیابی مهم‌ترین آنها پرداخته است. از رهگذر این جستار، مشخص می‌شود که در توحید صفاتی، تغایر مفهومی صفات با ذات الهی و اتحاد مصداقی صفات با ذات الهی مورد اتفاق‌اند؛ چنان‌که صفات فعلی، سلبی و ثبوتی اضافی الهی نیز خارج از محل بحث و زاید بر ذات الهی‌اند و تنها صفات حقیقی داخل در محل بحث‌اند. تعبیر «نفی صفات» در فرمایش امیرالمؤمنین×، بیان‌گر دیدگاه عینیت صفات با ذات الهی است. M3 ER -