TY - JOUR JF - maaref-andishe JO - VL - 15 IS - 58 PY - 2019 Y1 - 2019/10/01 TI - A Secular Reading of Religion; a Critical Analysis of al-Ashmawi Religious Approach TT - قرائتی عرفی از دین؛ تحلیل و نقد رهیافت دین‌شناختیِ العشماوی N2 - امروزه جریانی نواندیش در جهان عرب، در پی فروکاهیِ دین به معنویت است. این جریان به صورت نرم از سنّت و شریعت دینی گذر کرده و دینِ منهای احکام اجتماعی ـ سیاسی را بر دینِ برخوردار از این احکام ترجیح داده است. محمد سعید العشماوی (1932 ـ 2013م) از جمله نمایندگان این رهیافت است. او با اتخاذ رهیافت تاریخمندانه به قرآن، بشری دانستن الفاظ قرآن، و محدود کردنِ اعتبار سنّت نبوی و قوانین فقهی به زمان حضور پیامبر(ص)، تقریری دنیوی از دین در جهان اسلام ارائه داده است. این مقاله با روشی تحلیلی و استنادی، در پی سنجش و نقد مداخل ورود وی به این رهیافت عرفی است. یافته­های تحقیق نشان می­دهد ناسازواری­هایی درونی در اندیشه­های وی وجود دارد که نقض غرض از سوی خدای حکیم، نفی جاودانگی دین، بی­نیازیِ کامل انسان از دین، نفی نزول دفعی قرآن، و انکار عصمت پیامبر در دریافت و ابلاغ وحی، از جمله آن­هاست. این موارد، رهیافت العشماوی در حوزه دین­شناسی را با چالش مواجه ساخته است. SP - 7 EP - 16 AU - Dehqan, Rahim AD - Assistant professor at Shahid Beheshti University UR - http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-927-fa.html ER -