fa
jalali
1390
4
1
gregorian
2011
7
1
7
25
online
1
fulltext
fa
حس مشترک در فلسفه اسلامی و کارکرد معرفتشناختی و دینشناختی آن در حکمت سینوی
Common sense, its epistemological and religious usage in Avicenna`s illuminative philosophy
در حیطه علمالنفس فلسفه اسلامی، حس مشترک بهمنزله قوهای ادراکی مطرح شده است که مفاهیم حسی، جعلی و شهودی را ادراک میکند. در این مقاله، رویکرد تاریخی فلاسفه مسلمان در این باب بررسی شده است. در حوزه معرفتی، ادراکات حس مشترک بهجهت حصول و حضور بررسی شده است. بهواسطه کارکرد معرفتی این قوه در حکمت سینوی، یکی از مهمترین مسائل حوزه معرفتشناسی (مطابقت و واقعنمایی) واکاوی شده است؛ و در نهایت، کارکرد دینشناختی این قوه در حوزه فلسفه نبوی شیخ در تبیین، دریافت و انتقال جزئیات وحی نبوی، ارائه شده است.
حس مشترک, تقلیلگرایی, مطابقت, وحی, حکمت سینوی.
9
26
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-35-2&slc_lang=fa&sid=1
2019/11/18
1398/8/27
2019/11/18
1398/8/27
Mohammad
Nejati
محمد
نجاتی
m.nejati@iauba.ac.ir
003194753284600990
003194753284600990
Yes
دانشگاه آزاد اسلامی
Ahmad
Beheshti
احمد
بهشتی
003194753284600991
003194753284600991
No
دانشگاه تهران
fa
شرّ ادراکی از دیدگاه صدرالمتألهین
Perceptible evil in the view of Sadra
مسئله شر، یکی از مسائل بنیادی در نظامهای الهیاتی، بهویژه در فلسفۀ اسلامی بشمار میآید. فلاسفه مسلمان شر را به امر عدمی، اعم از عدم ذات یا عدم کمال ذات، تحلیل نمودند. صدرالمتألهین از نظریه نیستیانگاری شر دفاع کرده و آن را برهانی دانسته است. این نظریه با معضلی به نام شرّ ادراکی مواجه است که بنابر ادعای آن، بعضی از وجودات، بالذات، به شر متصف میشوند. اما او دراینباره یکسان نمیاندیشد. بیان تحول دیدگاه ملاصدرا در این مسئله، مهمترین یافته تحقیق حاضر است. منشاء این تحول تأثر ملاصدرا از نصوص دینی (آیات و روایات) است.
شر, ألم, نیستیانگاری شر, شرّ ادراکی, فقدان اتصال, امر منافی, امر منافی العدمی.
27
44
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-79-4&slc_lang=fa&sid=1
2019/11/182019/11/18
1398/8/27
2019/11/182019/11/18
1398/8/27
Qorbanali
Karimzadeh
قربانعلی
کریمزاده
g.karimzadeh@tabrizu.ac.ir
0031947532846001004
0031947532846001004
Yes
دانشگاه تهران
Ahad
Faramarz Qaramaleki
احد فرامرز
قراملکی
ghmaleki@ut.ac.i
0031947532846001005
0031947532846001005
No
دانشگاه تهران
Mohammad Hasan
Qadrdan Qaramaleki
محمدحسن
قدردان قراملکی
ghadrdang@yahoo.com
0031947532846001006
0031947532846001006
No
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
fa
گریز از کیش؛ بررسی نظریه الهیاتی جان هیک
Being in distance from religion; a survey on John Hick`s theology
جان هیک، فیلسوف دین و الهیدان بزرگ مسیحی معاصر، در اندیشههای خویش از سنت مسیحی دور شده است. وی بهرغم آنکه یک کشیش پروتستان است، آموزه تجسد الوهیت در مسیح را نمیپذیرد و میگوید، این آموزه هیچ معنای روشن و قابل فهمی ندارد. او در باب زبان دین، رویکردی واقعگرا برمیگزیند، اما واقعگرایی او از نوع کانتی و انتقادی است و برای تجربههای دینی، زبانی آمیخته به فرهنگ قائل است. در زمینه نجات و رستگاری، هیک اولین کسی است که نظریه کثرتگرایی را شکل رسمی و دانشگاهی عرضه میکند و انحصار نجات در کلیسا را میشکند. همچنین وی از آموزه اوصاف بینهایت خداوند فاصله میگیرد و معتقد است که معلوم نیست مسیح این آموزه را تعلیم داده باشد. آموزه رویت سعیده نیز در اندیشه هیک دستخوش تأویل شده است.
سنت, الوهیت مسیح, تجسد, واقعگرایی, نجات, اوصاف خداوند, رویت سعیده.
45
70
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-979-2&slc_lang=fa&sid=1
2019/11/182019/11/182019/11/19
1398/8/28
2019/11/182019/11/182019/11/19
1398/8/28
Hadi
Sadeqi
هادی
صادقی
sadeqi.hadi@gmail.com
0031947532846001007
0031947532846001007
Yes
دانشکده علوم حدیث
fa
تبیین مسئله عقلانیت ابزاری، ارتباطی و دینی از نگاه امام خمینی و یورگن هابرماس
A comparative study on instrumental, communitive and religious rationality with regard to Imam Khomeini and Jurgen Habermas` view
عقلانیت از دیدگاه اندیشمندان علوم اجتماعی، مهمترین نشانه و برجستهترین شاخص مدرنیته شناخته شده است. برخی آن را جایگزین دین معرفی کردهاند. در این تحقیق به دیدگاه امام خمینی و هابرماس درباره دین و عقلانیت اشاره میشود.
هریک از دو متفکر و فیلسوف مهم و جریانساز معاصر؛ امام خمینی از اسلام معاصر و یورگن هابرماس از غرب، آرای خاصی درباره مفاهیم دین و عقلانیت دارند.
هر دو منتقد عقلانیت ابزاری هستند. امام خمینی، عقلانیت ممیزه و عقلانیت دینی و هابرماس، عقلانیت ارتباطی و عقلانیت انتقادی را جایگزین آن کردهاند. هریک از این دو متفکر براساس مبانی اندیشهای خود، نگاه خاصی به مقوله دین و عقلانیت دارند.
دین, عقلانیت, امام خمینی, یورگن هابرماس, عقلانیت ابزاری, عقلانیت ارتباطی, عقلانیت دینی, عقلانیت ممیزه, عقلانیت انتقادی
71
88
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-979-3&slc_lang=fa&sid=1
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/19
1398/8/28
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/19
1398/8/28
Mohammadrahim
Eivazi
محمدرحیم
عیوضی
ra.eivazi@yahoo.com
0031947532846001008
0031947532846001008
Yes
دانشگاه بینالمللی امام خمینی قزوینی
Garineh
Kashishian Siraki
گارینه
کشیشیان سیرکی
0031947532846001009
0031947532846001009
No
دانشگاه آزاد اسلامی
fa
واکاوی مفهوم «بغی» و «باغی» و مصداقشناسی «خروج بر امام عادل» و چگونگی رفتار نظام اسلامی با باغیان
Transgression; its meaning, instance and judgment in Divine law
بغی عبارت است از خروج و جبههگیری گروهی از مسلمانان مقابل امام عادل و قیام براندازانه ضد او.
براساس ادله و قرائن، ضرورت جهاد و مقابله با باغیان و خروجکنندگان بر «امام عادل» شامل خروجکنندگان بر ولی فقیه نیز میشود و این عنوان، اختصاص به امام× ندارد. البته لازم است، پیش از هرگونه اقدام قهرآمیز ضد این گروه، آنان را ارشاد و راهنمایی کرد و به شبهههای احتمالی آنان پاسخ داد. باغیان، محکوم به کفر نیستند و درصورت صلاحدید حاکم اسلامی، اموال آنان، مصادره نمیشود. چنانچه خروجکنندگان بر پیشوای عادل، جدای از تشکیلات حاکمیت اسلامی، دارای سازمان و قدرت و شوکت باشند، بهمنزله بغاه شناخته میشوند، درغیراینصورت، از مصادیق محاربان خواهند بود و احکام ویژه این گروه بر آنان مترتب میگردد.
بغی, باغیان, خروج, امام عادل, سیره امام علی(ع), ولی فقیه.
89
114
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1081-2&slc_lang=fa&sid=1
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/192019/11/19
1398/8/28
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/192019/11/19
1398/8/28
Ali Akbar
Kalantari
علیاکبر
کلانتری
akalantari@rosi.shirazy.ac.ir
0031947532846001010
0031947532846001010
Yes
دانشگاه شیراز
fa
«بدن اُخروی» از دیدگاه صدرالمتألهین
Sadr al-Muta`allehin on human hereafter body
بحث برانگیختهشدن انسانها در قیامت از مسائلی است که درباره آن سؤالات متعددی مطرح میشود؛ ازجمله اینکه، آیا معاد، روحانی است یا جسمانی؟ و یا هر دو توأمان؟ درصورت قبول معادین، حدوث جسم در آخرت، چگونه است؟ آیا بدن حادثشده، عین بدن دنیوی است یا غیر آن؟ و درصورت عینیت، آیا با خصوصیات مادی محشور خواهد شد یا با تغییرات متناسب با جهان دیگر؟ نوشته حاضر تبیین دقیق و مطابق با عقل و شرع کیفیت حدوث و حشر ابدان اخروی و رد شبهات مطرحشده براساس دیدگاه ملاصدرا است.
معاد, معاد جسمانی, معاد روحانی, حشر, بدن اخروی, ملاصدرا.
115
136
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1081-3&slc_lang=fa&sid=1
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/192019/11/192019/11/19
1398/8/28
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/192019/11/192019/11/19
1398/8/28
Abbas
Fanniasl
عباس
فنیاصل
fanniasl@yahoo.com
0031947532846001011
0031947532846001011
Yes
دانشگاه محقق اردبیلی
fa
بررسی و نقد نظریه منشاء دین از دیدگاه فروید
Freud`s view on the origin of religion, critically viewed
درباره «منشاء دین» و «انگیزه پیدایش مذاهب»، و بررسی عامل پیدایش مفاهیم دینی و در رأس آنها مفهوم خدا، روانشناسان، جامعهشناسان، فلاسفه و ... آرا و فرضیههای بسیاری ارائه کردهاند. ما در این مقاله به بررسی دیدگاه زیگموند فروید، از روانشناسان مطرح درباره منشاء دین میپردازیم و عامل ترس و عامل روانی را بررسی و از منظر جامعهشناسی، فلسفی، قرآن و روایات به آن پاسخ داده، بیان نمودیم که بحث از تابو و توتم؛ و عقده اودیپ نمیتواند مبنایی عقلانی و منطقی برای اعتقاد به خدا باشد.
منشاء دین, خدا, زیگموند فروید, تابو, توتم, عقده اودیپ.
137
156
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1081-5&slc_lang=fa&sid=1
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/19
1398/8/28
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/19
1398/8/28
Habibollah
Taheri
حبیبالله
طاهری
htaheri.ut.ac.ir
0031947532846001014
0031947532846001014
Yes
دانشگاه تهران
fa
تساهل و مدارا در قرآن
تساهل و مدارا بهمنزله یک فضیلت اخلاقی و شیوۀ رفتار و عمل در مجموعۀ اندیشههای اسلامی واجد جایگاه والایی است. در این مقاله با استناد به منابع اسلامی، مبانی، اصول نظری تساهل بررسی میشود. قرآن کریم به مسئلۀ تساهل و مدارا در رفتار با دیگران ازجمله اقلیتهای دینی و نژادی توجه داشته است و یکی از مأموریتهای پیامبران الهی را نیز همین میداند. ما در این نوشتار گستره تساهل و مدارا را مطرح و در ادامه ارزیابی میکنیم.
قرآن, تساهل و مدارا, همزیستی مسالمتآمیز, مخالفان, رفتار, اقلیتهای دینی.
157
176
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1081-4&slc_lang=fa&sid=1
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/19
1398/8/28
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/19
1398/8/28
Hosein
Farzanehpoor
حسین
فرزانهپور
dr-faezanepour@yahoo.com
0031947532846001012
0031947532846001012
Yes
دانشگاه بیرجند
Mohammad
Bakhshayizadeh
محمد
بخشاییزاده
bakhshayi@yahoo.com
0031947532846001013
0031947532846001013
No
دانشگاه بیرجند
fa
بررسی نظریه «عوض» و مقایسه آن با نظریه «ثواب» از دیدگاه سیدمرتضی
Seyyed Mortaza on “compensation” and “reward”,
comparatively viewed
سیدمرتضی، مانند اکثر متکلمان عدلیه، بر آن است که برای «حَسنبودن آلام ابتدایی» افزونبر اعتبار (لطف، مصلحت)، مسئله «عوض» ضروری است. در مقابل محقق حلی معتقد است که مصلحت موجود در «الم ابتدایی» برای «حسنبودن» آن کافی است.
در این پژوهش ثابت میشود که نه سخن سیدمرتضی بهطور مطلق صحیح است، و نه نظریه محقق حلی، بلکه سخن درست، نظریهای است که براساس آن، حسنبودن برخی آلام ابتدایی (آلام ابتدایی غیرمکلفان در شرایطی خاص) را «عوض» و برخی دیگر (آلام ابتدایی مکلفان) را «ثواب» تبیین میکند؛ و درصورت ثواب، عوض، دیگر موضوعیت نداشته، بلکه در ثواب منحل خواهد شد. در نهایت میتوان گفت: نظریه ثواب و عوض مکمل یکدیگرند تا «حسنبودن» تمام «آلام ابتدایی»را تبیین کنند.
عوض, ثواب, استحقاق, اعتبار (مصلحت, لطف), الم ابتدایی
177
204
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-280-1&slc_lang=fa&sid=1
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/19
1398/8/28
2019/11/182019/11/182019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/192019/11/19
1398/8/28
Hamidreza
Sarvarian
حمیدرضا
سروریان
0031947532846001015
0031947532846001015
Yes
دانشگاه تبریز.