fa
jalali
1388
7
1
gregorian
2009
10
1
5
18
online
1
fulltext
fa
کارکردگرایی در زبان دینی و ارزیابی توفیقات آن
Functionalism in the Language of Religion and Assessing It
اهتمام به کارکرد انگیزشی با حذف بُعد واقعگرایی و معرفتبخشی آن، یکی از دیدگاههای نسبتاً پرطرفدار در زبان دین قلمداد میشود که گروهی از فیلسوفان، جامعهشناسان و روانشناسان از آن پشتیبانی کردهاند. رویکرد این مقاله، بررسی و نقد دیدگاه فوق است که ضمن معرفی نظریه کارکردگرایانه در زبان دین و عناصر تشکیلدهنده آن، به پیامدهای این نظریه و تحلیل آن پرداخته است.
زبان دین, کارکردگرایی, تحلیل زبانی.
9
26
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-54&slc_lang=fa&sid=1
2020/02/13
1398/11/24
2020/02/13
1398/11/24
Mohammad Baqer
Saeedi Roushan
محمدباقر
سعیدی روشن
mbfaeidi@gmail.com
0031947532846001562
0031947532846001562
Yes
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
fa
مقایسه ساختاری تجربه دینی و شهود عرفانی
Religious Experience and Mystical Intuition Structurally Compared
پژوهش حاضر به مقایسه تجربه دینی و شهود عرفانی میپردازد. تحلیل مفهومی تجربه دینی و نیز شهود عرفانی، مقدمهای برای تحلیل ماهوی این دو امر است. «تجربه» به لحاظ کاربرد، تحول و به لحاظ حقیقت ذومراتب است که ژرفترین مرتبه آن تجربه دینی است. مکاشفه، شهود و رؤیت نزد عرفا مفاهیم گوناگونی هستند. «مشاهده» سقوط حجاب و تجلی حق در قلب است که پس از مجاهدات و رفع رسوم و تعینات حاصل میشود. تحلیل دیدگاههای مختلف درباره ماهیت تجربه دینی و هویت شهود عرفانی نشان میدهد هر دو، امر باطنی هستند و اشتمال بر استهلاک، وحدت، هشیاری، غفلتزدایی و حضور، مؤلفههای مشترک آن دو است؛ یکی از اختلافهای مهم آن دو، شرایط حصول هر یک است. عرفای مسلمان در توصیف مشاهده عرفانی کم و بیش یکسان سخن گفتهاند؛ اما دانشمندان غربی در توصیف تجربه عرفانی اتفاق نظر ندارند.
تجربه دینی, شهود عرفانی, قلب, حجاب, معرفت.
27
52
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-914-2&slc_lang=fa&sid=1
2020/02/132020/02/13
1398/11/24
2020/02/132020/02/13
1398/11/24
Hosein
Mohammadi
حسین
محمدی
Hmohammadi45@yahoo. com
0031947532846001563
0031947532846001563
Yes
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
fa
بررسی تأثیرات موسیقی بر انسان با رویکرد فلسفی
Studying the Effects of Music on Man in a Philosophical Approach
سؤال از اینکه موسیقی تا چه حد میتواند به عنوان عنصری نافذ در حیات معقول و طبیعی بشر منشأ اثر گردد، پاسخهای متفاوتی خواهد داشت؛ برخی به کلی آن را عامل انحرافِ اخلاقی و مانع پیشرفت بشری دانسته و عدهای دیگر، آن را هنری ضروری و ضامن بقای فرهنگ و اصالتهای انسانی شمردهاند.
این مقاله به بررسی ارتباط موسیقی و فلسفه و تبیین ضرورت نگرش فلسفی به موسیقی پرداخته است. همچنین در مسیر شناخت ماهیت حقیقی موسیقی به بررسی آرای مختلف در باب منشأ پیدایی موسیقی، ابعاد وجودشناختی و وجود جنبه ملکوتی در آن، راز جذابیت و مکانیزم تأثیر موسیقی بر انسان پرداخته شده است.
ماهیت موسیقی, درون ذات نفس, برون ذات نفس, موسیقی قدسی, سماع.
53
80
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-55&slc_lang=fa&sid=1
2020/02/132020/02/132020/02/13
1398/11/24
2020/02/132020/02/132020/02/13
1398/11/24
Fatemeh
Qodrati
فاطمه
قدرتی
fatima.arta@yahoo.com
0031947532846001564
0031947532846001564
Yes
دانشگاه الزهراء.
Saeed
Rahimiyan
سعید
رحیمیان
sd.rahimian@gmail.com
0031947532846001565
0031947532846001565
No
دانشگاه شیراز.
fa
نقد اندیشه دینی تجربهمحور
A Critical Study on Experience-Based Religious Thought
این نوشتار به دنبال ارزیابی اندیشه دینی تجربه محور است. برآیند این پژوهش آن است که التزام به احکام اسلام بنابر چنین اندیشهای، ناچیز یا ناممکن است. لازمه علمگرایی و تجربه محوری در حوزه متافیزیک، فیزیکی و کمیتی کردن امور غیرمادی مانند وحی، معجزه و صفات انبیاست و چنین نگرشی به کشف حقیقت یاری نمیرساند. در این مقاله، دیدگاههای برخی از اندیشمندان معاصر، مانند آقای مهندس بازرگان به عنوان نمونه بررسی میشود. گرچه خود وی درصدد التزام به اسلام بوده و بر آن تأکید بسیاری کرده است و توحید و کمال آخرتی را هدف بعثت پیامبران دانسته و راه رسیدن به این اهداف را التزام به دین و دینورزی شمرده است. با وجود برخی باورهای وی که حاصل آنها به چالش کشیدن رئالیسم، نظریه ولایت الاهی و رهبری دینی است، هیچگاه نمیتوان دیندار واقعی بود و رضای خدا را کسب کرد.
نبوت, امامت, ولایت فقیه, سکولاریسم, رهبری.
81
108
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-56&slc_lang=fa&sid=1
2020/02/132020/02/132020/02/132020/02/13
1398/11/24
2020/02/132020/02/132020/02/132020/02/13
1398/11/24
محمد
اخوان
akhavan.mohammd89@gmail.com
0031947532846001566
0031947532846001566
Yes
دانشگاه کاشان
fa
نگرش انسان عصر جاهلی به حقیقت معاد و نحوه مواجهه وحی با آن
Eschatology in the Age of Ignorance and the Way Taken by Revelation Meeting it
در باورهای اعتقادی عصر جاهلیت، به ویژه در بنیادیترین اصول، یعنی مبدأ و معاد، نارساییهای فراوانی به چشم میخورد. معادانکاری، انحصار زندگی به عالم دنیا و نفی حیات دوباره انسانها از جمله باورهای اعتقادی مردم پیش از بعثت پیامبر اسلام است. خداوند در آیات متعددی از قرآن مجید، این نگرش جعلمدارانه را رد کرده و پس از ارائه ادله گوناگون در راستای ابطال آن، به طرح و جایگزینی حقیقت معاد مبتنی بر اصول صحیح، مبرهن و موافق با فطرت و عقول سلیم بشری پرداخته است.
از این رو در این جستار ابتدا نگرش پیشگفته بررسی میشود و سپس جهتگیریهای قرآن تجزیه و تحلیل میگردد. در پایان نیز ضرورت و انواع معادباوری مردم عصر حاضر در راستای تطبیق فرهنگهای پیش و پس از بعثت بررسی میشود.
عصر جاهلی, قرآن, وحی, اعتقاد, انکار معاد
109
134
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-57&slc_lang=fa&sid=1
2020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/13
1398/11/24
2020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/13
1398/11/24
Ali-Asqar
Hemmatian
علی اصغر
همتیان
aahemmatian@yahoo.com
0031947532846001567
0031947532846001567
Yes
حوزه علمیه قم
fa
سازگاری عقل و وحی در حکمت متعالیه
Compatibility of Revelation and Reason in Transcendental Philosophy
شکلگیری بنیادهای اساسی حکمت متعالیه مرهون عواملی است؛ از جمله حکمت مشایی، حکمت اشراقی، عرفان نظری ـ به ویژه معارفی از محیالدین عربی ـ و سرانجام علم کلام؛ اما گذشته از این عوامل که میزان تأثیر هریک، نیازمند بررسی و تحقیق کافی است، قرآن کریم و برهان به عنوان دو عنصر اصیل و اساسی، مهمترین رکن ساختار حکمت متعالیه میباشد که نظام فلسفی صدرالمتألهین را پیریزی نموده است.
این نوشتار در پی تأکید هرچه بیشتر بر هماهنگی شریعت و عقل در حکمت متعالیه و تأکید بر جایگاه وحی در مبادی این حکمت است. در این مجال، سعی شده تا نظر صدرالمتألهین بر یکی از دو محملی که از فحوای کلمات و نگاشتههای او پیداست، حمل گردد که البته بنابر فرضیه نگارنده، در گزارههای هستیشناسانه حکمت متعالیه در هنگام قضاوت و داوری، عقل به تنهایی به قضاوت نمینشیند؛ بلکه آموزههای وحیانی نیز به طور بیواسطه یا باواسطه به او یاری میرسانند. از عمدهترین شواهد این مدعا، سترگ شدن محتوای کمّی و متعالیتر شدن محتوای کیفی مسائل حکمت متعالیه نسبت به فلسفه مشایی و اشراقی است.
وحی, عقل, برهان, حکمت متعالیه.
135
160
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-58&slc_lang=fa&sid=1
2020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/13
1398/11/24
2020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/13
1398/11/24
Gholamreza
Minagar
غلامرضا
میناگر
grm1400@yahoo.com
0031947532846001568
0031947532846001568
Yes
حوزه علمیه قم
fa
بررسی و تحلیل دیدگاه علامه طباطبایی
در باب سخنگفتن از خدا
An Analytic Study on Allameh Tabatabayi`s Point of View on God`s Speech
آیا میتوان با زبانی محدود و بشری، از خدای نامحدود و متعالی سخن گفت؟ علامه طباطبایی با توجه به تلقی انسانوارانگارانه انسان از خدا، مفاهیم دینی را جامعِ میان نفی و اثبات دانسته و با تکیه بر روایات، دیدگاه اثبات بلاتشبیه را برگزیده است. آنگاه با توجه به اینکه خدا کامل مطلق و قائم بالذات است، اولاً معنای اتصاف او به صفات کمال را این میداند که خداوند، تمامی کمالات وجودی را به کاملترین نحو داراست و به تبع صدرالمتألهین، صفات سلبی را نیز چیزی جز سلب نقص یا همان اثبات کمال نمیداند؛ ثانیاً این صفات کمالی را عین یکدیگر و عین ذات الاهی میداند. در نظریه علامه، نوعی تمایل به روش سلبی و کم توجهی به معنای ایجابیِ مشترک میان صفات خدا و صفات انسان دیده میشود.
زبان دین, صفات خدا, تشبیه و تنزیه, کمال مطلق, اشتراک معنوی, تشکیک وجودی.
161
188
http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-93-2&slc_lang=fa&sid=1
2020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/13
1398/11/24
2020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/132020/02/13
1398/11/24
Akbar
Qorbani
اکبر
قربانی
akbarghorbani2000@yahoo.com
0031947532846001569
0031947532846001569
Yes
دانشگاه آزاد اسلامی