OTHERS_CITABLE تحلیل و بررسی کارکردهای معنابخشی مرگ مرگ، ساده‌ترین واقعیت زندگی ماست. ما متولد می‌شویم، رشد و زندگی می‌کنیم و در پایان، می‌میریم، از این ساده‌تر نمی‌شود. شاید گمان شود که مرگ نابودگر زندگی و نقطه‌ای در برابر آن است. به‌همین دلیل، زیستن با انکار مرگ است که معنا یافته و پایا می‌شود. حال اینکه مرگ صرفاً یک پایان نیست، بلکه فرایندی بامعناست. فرایندی که با کمک دین، نه‌تنها ویرانگر زندگی نیست، که آن را معنا می‌دهد. زندگی با انکار مرگ، اصالت خود را از کف می‌دهد. مرگ در سطح شناختی «ایجاد آگاهی از موقعیت» می‌کند و درحقیقت، پاسخی است به این پرسش که ماهیت این جهان چیست؟ و در سطح کُنش، رویه اخلاقی خاصّی را مطالبه می‌کند و از اینجاست که کارکردهای مرگ سامان می‌یابند. این کارکردها تماماً معنایی است که مرگ به زندگی می‌دهد. اگر اندیشه مرگ نبود، احتمالاً آدم‌ها طوری دیگر زندگی می‌کردند. http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-426-fa.pdf 2017-06-24 7 22 مرگ مرگ‌آگاهی معنابخشی اصالت کنترل اخلاقی افزایش تراکم اخلاقی Analyzing the meaningful Function of Death http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-426-en.pdf 2017-06-24 7 22 Mehrab Sadeghnia sadeghniam@yahoo.com 1 AUTHOR Hasan sarae hsarae@yahoo.com 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE بررسی و نقد مجازات مرتد در اسلام و سایر ادیان در طول تاریخ درمورد چگونگی برخورد با مرتدان، سؤالات جدی مطرح بوده و گفتگوهای بسیاری در مکاتب حقوقی ـ فقهی و کلامی صورت گرفته است این معنا پس از صدور اعلامیه جهانی حقوق بشر که آزادی عقیدتی را حق طبیعی انسان‌ها دانسته، حالت جدی‌تری به‌خود گرفت و از آنجا که واکنش‌های خشن و شدید جزایی در مجازات مرتد، بیشتر در میان پیروان ادیان الهی گزارش شده است، عمده اعتراض‌ها تاکنون متوجه ادیان الهی بوده است. و حال آنکه نه‌تنها در شریعت اسلام، بلکه در شریعت یهود و مسیحیت نیز گناه کشتن هر انسانی که مرتکب قتل انسانی و یا عامل فسادی نبوده، معادل کشتن همه انسان‌ها و عظیم‌ترین خطا است. این مقاله درصدد اثبات آن است که نه‌تنها در اسلام، بلکه در هیچ آئین الهی دیگری مجازاتی غیرعادلانه نیامده و هر مرحله از خشونت، از ساحت قدس پیامبران الهی به‌دور است. http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-427-fa.pdf 2017-06-24 23 48 ارتداد بردباری دینی بردباری سیاسی آزادی عقیده از دین برگشتگان. A Critique of the Apostates Punishment in Islam and other Religion http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-427-en.pdf 2017-06-24 23 48 Mohammad Ebrahimi Varkiani m-ebrahimi@sbu.ac.ir 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE بازنمایی علم غیب در نظام فلسفی مکتب متعالیه صدرالمتألهین شیرازی، معمار و طراح حکمت متعالیه، ازجمله فلاسفه‌ای است که بیش از دیگران به تبیین و تحلیل مفاهیم دینی اهتمام داشته است. علم غیب از مفاهیم کلیدی در منظومه اعتقادی مسلمین است. ملاصدرا تنها فیلسوفی است که به این مسئله مهم نگاه ویژه نموده، با مبانی و استدلال‌های فیلسوفان گذشته و با تکیه بر اصول مستدل مکتب فلسفی خویش مانند اصالت وجود، حرکت جوهری، وجود ذهنی، اتحاد عاقل و معقول، قوس نزول و صعود استکمال نفس را کاویده، تبیین و تحلیلی فلسفی ـ عرفانی متمایز از رویکردهای دیگر ارائه کرده است. در این جستار برآنیم امکان بازیابی به عالم غیب و اطلاع از حقایق آن عالم را که از آن با نام علم غیب یاد می‌شود از نگاه این مکتب بررسی، تحلیل و وجوه امتیاز آن را با دیگر مکاتب فلسفی بنمایانیم http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-429-fa.pdf 2017-06-24 49 66 علم غیب حکمت متعالیه نفوس فلکی اصالت وجود حرکت جوهری وجود ذهنی عاقل و معقول نزول و صعود. Represntation of the knowledge of the Unseen in Transcendental Philosophy http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-429-en.pdf 2017-06-24 49 66 Mohammad Hasan Nadem nadem185@yahoo.com 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE چیستی و مبانی کلامی «رکن رابع» در نظام اعتقادی فرقه شیخیه و ارزیابی نسبت آن با «نیابت خاصه» در فرهنگ شیعی ایده رکن رابع در فرقه شیخیه، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است؛ به‌طوری‌که برخی سران این فرقه، آن را برتر از اصول دین، حتی توحید و به‌عنوان اساس هستی و فلسفه آفرینش قلمداد کرده‌اند. سخنان سران شیخیه در تبیین رکن رابع، در نظام اعتقادی این فرقه دارای اشکالات و چالش‌های اساسی است و اختلافات عمیقی میان این ایده و اصول و مبانی اعتقادی شیعه، ازجمله نظریه نیابت وجود دارد. این نوشتار بر آن است که پس از بررسی مفهوم، جایگاه و مبانی رکن رابع در نظر شیخیه، نسبت آن با نظریه نیابت (عامه و خاصه) در فرهنگ شیعی را بررسی کند. بررسی به‌عمل‌آمده حاکی از آن است که: ایده رکن رابع، انحراف و بدعتی در مبانی شیعه بوده و با نظریه نیابت، تفاوت‌های اساسی دارد؛ ضمن اینکه خود نیز از مبنا و دلیل قابل قبولی برخوردار نیست. http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-431-fa.pdf 2017-06-25 67 84 شیخیه شیخ احمد احسائی سیدکاظم رشتی کریم‌خان کرمانی رکن رابع هورقلیا غیبت کبرا نیابت خاصه شیعه کامل. System of Sheikhieh Sect and Evaluating its Relation to “Niabat Khasseh” in Shiite Culture http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-431-en.pdf 2017-06-25 67 84 Sa’id Alizadeh s-alizadeh@tabrizu.ac.ir 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE بررسی تناسب میان آرا مفوضه و پیروان شیعی ابن‌عربی درباب خلقت مفوضه از گروه‌های غالی شیعی بودند که اگرچه اعتراف به مخلوق و حادث بودن پیامبر اکرم| و امامان^ داشتند، اما معتقد بودند که خداوند آنان را در آغاز آفرینش آفرید؛ سپس کار خلق و رزق و تدبیر جهان را به آنان تفویض نمود. ازسوی دیگر حکمای شیعی پیرو ابن‌عربی با طرح نظریه «حقیقت محمدیه» چنین عنوان می‌کردند که خداوند برای جلوه‌گر ساختن خود و برای آنکه خود را در هستی متجلی سازد، ابتدا موجودی را آفرید و سپس از وجود او عالم را به وجود آورد. آنان از این موجود نخستین با تعبیر «حقیقت محمدیه» نام می‌بردند که معادل عقل اول در نظام فکری مشائیان بود. این دو نظریه اگرچه شباهت‌هایی در ابتدای امر دارند، اما تفاوت ماهوی آنها بسیار بیش از تشابه ظاهری آنهاست؛ در این تحقیق به این تفاوت‌ها و شباهت‌ها اشاره خواهیم کرد. http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-432-fa.pdf 2017-06-25 85 102 مفوضه تفویض حقیقت محمدیه ابن‌عربی سید حیدر آملی ملاصدرا امام خمینی Arabi’s Shiite Followers about Creation http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-432-en.pdf 2017-06-25 85 102 Mohammadali Chelongar m.chelongar@yahoo.com 1 AUTHOR Majid Sadeghani msadeghani@yahoo.com 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE بررسی و نقد دیدگاه فخر رازی درباره خالق اعمال انسان با تأکید بر تفسیر مفاتیح الغیب نقش انسان در افعال خود، از مباحث مهم کلامی و تفسیری است. فخر رازی همه اعمال انسان را منسوب به خدا می‌داند و انتساب خالقیت اعمال، توسط انسان را موجب نفی یا تضعیف قدرت خداوند دانسته و کفر و ایمان انسان را ناشی از خلقت خدا شمرده است. اما نظریه متقن و استواری ارائه نکرده، گاه انسان را مجبور شمرده، گاه به آزادی انسان تمایل نشان داده و گاه با طرح نظریه کسب و تمایز بین اراده و خلق خداوند، از پذیرش جبر شانه خالی کرده و گاه انسان را مضطری در صورت اختیار معرفی کرده است. نگارنده به روش تحلیل محتوا به کنکاش آرای فخر رازی پرداخته و نظریه وی را موجب تضعیف جایگاه انسان و نفی مسئولیت او، نفی قاعده علیت و نسبت آفرینش شرور بـه خـداونـد دانسته است. از نتایج این پژوهش می‌توان به تبیین رابطه طولی خالقیت خدا و خالقیت انسان و تعلق اراده خداوند بر خالقیت اعمال توسط انسان، تفاوت اراده تکوینی و تشریعی خداوند اشاره کرد http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-433-fa.pdf 2017-06-25 103 122 افعال انسان فخر رازی جبر و اختیار نظریه کسب امر و اراده خداوند. Human Actions (With an Emphasis on Commentary of Mafatih al-Gheyb) http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-433-en.pdf 2017-06-25 103 122 Aliakbar Shayestehnejad asm2us@yahoo.com 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE مقایسه تطبیقی مراحل صعود و نزول عرفانی در اندیشه افلوطین و سهروردی مسئله هبوط انسان از عالم علیا به عالم سفلی و آرزوی بشر برای بازگشت به عالمی که در عهد ازلی بدان تعلق داشته است، از اساسی‌ترین مباحث فلسفی ـ عرفانی در آثار بسیاری از فیلسوفان الهی است. با مطالعه آثار فلسفی ـ عرفانی ملاحظه می‌گردد که برداشت‌های گوناگونی در سیر مراحل نزول و سقوط، متناسب با اندیشه و نوع برداشت آنان مورد اشاره قرار گرفته است.جهت آشنائی با تمایز‌ها و تفاوت‌های این موضوع عرفانی در دو حوزه جغرافیائی شرق و غرب، دو شخصیت به‌نام و مطرح عرفانی یعنی افلوطین به‌عنوان پدر عرفان غربی، و شیخ شهاب‌الدین سهروردی بنیان‌گذار مکتب اشراقی در شرق مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته‌اند. علی‌رغم تشابه‌های اندیشه‌ای در مراحل سیر و سلوک، مهم‌ترین تمایز را می‌توان در استناد عرفان افلوطین بر انگاره‌های عقلی و عدم ابتنا بر دین دانست و در مقابل عرفان سهروردی را عرفانی مبتنی بر دین و متأثر از آموزه‌های وحیانی قلمداد نمود http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-434-fa.pdf 2017-06-25 123 140 هبوط صعود عرفانی نزول عرفانی افلوطین سهروردی. Stages in Thoughts of Plato and Suhrawardi http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-434-en.pdf 2017-06-25 123 140 Seyyed Mehdi Seyyed Mehdi S`adatinejad msadatinejad@yahoo.com 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE تحلیل «سمع و بصر» حق تعالی از منظر ملاصدرا و امام خمینی مسئله چگونگی صفات باری‌تعالی، ازجمله مسائلی است که هر سه گروه؛ متکلمان، حکیمان، و ازجمله، عارفان به آن پرداخته، و مورد بحث و فحص قرار داده‌اند. قرآن کریم قبل از همه، این دو صفت را در کنار سایر صفات، درخصوص حضرت باری‌تعالی مورد عنایت قرار داده است. در این جستار که با محوریت آرا ملاصدرا و امام خمینی& تنظیم شده است، استنباط شده که آنان این دو صفت را از توابع علم شمرده‌اند. همچنین ملاصدرا پس از نقد و بررسی آرا خواجه نصیر و شیخ اشعری و پیروان وی، با نظریه «علم اجمالی در عین کشف تفصیلی» خود و با بیانی متفاوت از دیگران، سمیع بودن باری تعالی را به علم او به مسموعات، و بصیر بودنش را به علم او به مبصرات ارجاع داده است. لیکن، امام خمینی& با ذکر دلایل خاص خود اثبات می‌کند که این دو صفت، صفاتی جدا و مستقل بوده، و ارجاعشان به دیگر صفات در اثر اهمال برخی از جهات و حیثیات می‌باشد. http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-435-fa.pdf 2017-06-28 141 156 متکلمان حکیمان ملاصدرا امام خمینی; سمع و بصر. Analyzing the Hearing and Vision from Mulla Sadra and Imam Khomeini’s Viewpoint http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-435-en.pdf 2017-06-28 141 156 Bahador Mehraki dr.b.mehraki@yahoo.com 1 AUTHOR Alimohammad Sajedi drsajedi@yahoo.com 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE مبادی انسان‌شناختی معجزه از منظر حکمت متعالیه و مشاء نفس و قوای انسان، تجرد یا عدم تجرد آن و ارتباط بین آن دو از دیرباز تاکنون، بحث‌های پردامنه‌ای را در مکاتب فلسفی مختلف، به خود اختصاص داده است. معجزه حقیقتی دو پهلوست که یک‌سوی آن به‌سمت طبیعت و سوی دیگر آن به‌طرف ماورای طبیعت قرار دارد. این نوشتار تلاش دارد ضمن نگرش مختصر حکمت مشاء به قوای انسان، جایگاه آن را در تبیین معجزه بررسی و سپس آن را از منظر حکمت متعالیه تبیین کند. ملاصدرا در برخی مکتوبات خود به قوایی غیر از قوای معهود انسان ‌ـ که حکمای مشاء هم بدان قائل بوده‌اند ـ پرداخته است. وی از آنها تحت عنوان قوای ذاتی نفس یاد کرده است. توجه به نقش این قوا تبیین جایگاه معجزه را با اشکالات کمتری مواجه می‌سازد http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-436-fa.pdf 2017-06-28 157 168 معجزه قوای انسان نفس حکمت متعالیه حکمت مشاء Anthropological Origins of Miracle from Transcendental and Peripatetic Philosophy http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-436-en.pdf 2017-06-28 157 168 Mohamad Abbaszadeh Jahromi m-abas12@yahoo.com 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE تحلیل رابطه مشتق اصولی و نفی امامت ظالمان در روایات معتبری، امام معصوم× با استناد به آیه شریفه «لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ»، امامت هر ظالمی را تا روز قیامت نفی می‌کنند؛ حتی کسانی که در گذشته، آلوده به بت‌پرستی بوده وسپس مسلمان شده‌اند نیز شایستگی رسیدن به مقام «امامت» را ندارند. این سخن امام× درواقع کنایه‌ای است به خلافت خلیفه اول و دوم که پیش از اسلام آوردن، مدت مدیدی از عمر خویش را در بت‌پرستی سپری کردند. در مقابل، دانشمندان اهل‌سنت در مقام دفاع از خلافت خلفا بر این باورند که مشتق وضع شده برای خصوص متلبّس به مبدأ اشتقاق و استعمال آن در فرد منقضی، یک استعمال مجازی است. جالب آنکه اکثر اصولیان شیعه علاوه‌بر پذیرفتن استدلال امام×، بر‌آنند که مشتق تنها درخصوص متلبّس به مبدأ، حقیقت است. حال پرسش این است که چگونه می‌توان پذیرفت که مشتق وضع شده درخصوص متلبس به مبدأ، و ازسوی دیگر استدلال امام× به آیه شریفه را نیز قبول نمود. در این مقاله دیدگاه شش نفر از دانشمندان را در پاسخ به این پرسش مطرح نموده و در پایان دیدگاه برگزیده تبیین می‌شود. http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-437-fa.pdf 2017-06-28 169 184 الظّالمین مشتق متلبّس منقضی امامت. Analyzing the Relation of Basic Derivation and Denial of Wrongdoers’ Imamate http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-437-en.pdf 2017-06-28 169 184 Mostafa Azizi Alavijeh m.aAzizi56@yahoo.com 1 AUTHOR