1- استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم. mm.gorjian@yahoo.com 2- دانشجوی دکتری مدرسی مبانی نظری اسلام، دانشگاه معارف اسلامی (نویسنده مسئول). Fatemeh.zarebidaki@yahoo.com
چکیده: (93 مشاهده)
مسئله نقش قوه خیال نبی در کیفیت ابلاغ حقایق وحیانی به مردم از منظر فلاسفه (فارابی، ابنسینا و ملاصدرا) و میزان تطابق نظریاتشان با آیات قرآن با روش توصیفی-تحلیلی با کمک اسناد کتابخانهای بررسی شده است. از یافتههای تحقیق به دست میآید که قوه خیال (متخیله) یکی از قوای باطنی نفس به تصرف و تألیف صور و محاکات حقایق عقلی میپردازد. به همینعلت قوه خیال نبی، حقایق بسیط وحیانی را با محاکات و تمثّل، تنزّل داده و متناسب با قوای ادراکی مردم ابلاغ مینماید. فارابی، ابنسینا و ملاصدرا با اختلافنظر اندکی، تعبیه معقول در محسوس برای قابلیت فهم حقایق والای وحیانی، رسالت نبوت نبی دانستهاند. بسیاری از آیات قرآن سخن از انزال و ذکر مثل برای بیان معارف الهی توسط خداوند و پیامبر عظیمالشأن دارند. چون تمثل و تنزل معارف عقلی که عبارتی از محاکاتست، فعالیت قوه خیال (متخیله) است، میتوان دریافت آیات الهی نقش این قوه را در تنزّل میپذیرند. بنابراین با عرضه نظریات فلاسفه به آیات قرآن میتوان تأیید آیات را بر دیدگاههای فلاسفه نتیجه گرفت.