1- استادیار دانشگاه بین المللی اهلبیت علیهم‌السلام، گروه فلسفه و کلام اسلامی. abedin@abu.ac.ir 2- استاد دانشگاه تهران. mohsenit@ut.ac.ir
چکیده: (341 مشاهده)
درباره رابطه توحید افعالی و فاعلیت انسان در افعالش، سه دیدگاه وجود دارد: اشاعره با پذیرش توحید افعالیِ خداوند، علیت میان انسانها و افعال آنان را انکار کرده، جبرگرا شده‌اند. معتزله با انکار توحید افعالی و پذیرش علیت انسانها در افعالشان، تفویض را پذیرفته‌اند. امامیه بر اساس دستور اهل بیت علیهم السلام، از قاعده «لاَ جَبْرَ وَ لاَ تَفْوِیضَ وَ لَکِنْ أَمْرٌ بَیْنَ أَمْرَیْنِ» پیروی می‌کنند. برای تبیین دیدگاه اخیر، سه راه حل می‌توان ارائه کرد: الف) بر اساس علیت طولی، خداوند، فاعلِ غیرمباشر، و انسان، علت مباشر افعال خود است ب) بر اساس علیت حقیقی و اِعدادی، خداوند علت حقیقی و انسان، علت اِعدادی افعال خود است ج) با ارجاع علیت به تشأن، خداوند علت حقیقی و انسان مظهر و تجلی خداوند می‌باشد و از آنجا که انسانها با یکدیگر تفاوت دارند، نوع مظهریت و تجلی خداوند در آنها نیز متفاوت خواهد بود. مقاله حاضر بعد از توصیف و تحلیل اجمالی سه دیدگاه کلامی فوق، انواع مظهریت انسانها را با استمداد از آیات قرآن تبیین نموده است.
Bozorgi S A, Mohseni Tabrizi A. Explaining Human Varieties of Mazhariyyat Based on Monotheism in Actions. ANDISHE-NOVIN-E-DINI A Quarterly Research 2024; 20 (77) :105-124 URL: http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-2652-fa.html
بزرگی سید عابدین، محسنی تبریزی علیرضا. تبیین انواع مظهریت انسان بر اساس توحید افعالی. اندیشه نوین دینی. 1403; 20 (77) :105-124
.jpg)
.png){kind=logo}
