|
بررسی تطبیقی اراده الهی از منظر خواجه نصیر طوسی و ابوالحسن اشعری
|
سید‌هاشمی اسماعیل   1، سید صفی‌اله موسوی2 |
1- دانشگاه شهید بهشتی
2- حوزه علمیه |
|
|
چکیده: (1955 مشاهده) |
معرفت خدا برترین و بالاترین معارف است و یکی از راه‌های آن شناخت اسما و صفات اوست. هدف اصلی در این نوشتار بیان مقایسه آرای دو متکلم شهیر درباره اراده الهی و مسائل مربوط به آن است؛ ازجمله اینکه آیا اراده از صفات ذات است یا فعل؟ آیا اراده عین ذات است یا زائد بر آن؟ اراده باری‌تعالی حادث است یا قدیم؟ مطلق است یا مقید؟ در صورت مطلق بودن، اراده و اختیار انسان چه می‌شود؟
خواجه نصیر اراده را داعی (انگیزه) و داعی را همان علم به مصلحت می‌داند. از منظر وجودشناختی، اراده را از صفات ایجابی، ذاتی و بلکه عین ذات می‌داند. وی ضمن پذیرش اراده مطلقه الهی، انسان را دارای اختیار و آزادی در طول اراده خداوند می‌داند.
در مقابل، اشعری اراده الهی را مستقل از دیگر صفات ذاتی ازجمله علم می‌داند و آن را صفتی ایجابی، قدیم و قائم به ذات می‌شمارد. خداوند فاعل همه افعال و ازجمله فعل انسان است و ازاین‌رو انسان هیچ اراده‌ای از خود ندارد؛ بلکه قدرت را خداوند در او خلق کرده و انسان آن را کسب کرده است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: اراده الهی، اختیار انسان، ذات، داعی، قائم به ذات، افعال انسان، خواجه نصیر طوسی، ابوالحسن اشعری. |
|
|
متن کامل [PDF 4935 kb]
(580 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1398/8/21 | پذیرش: 1398/8/21 | انتشار: 1398/8/21 | انتشار الکترونیک: 1398/8/21
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
.jpg)
.png){kind=logo}
