|
برهان «حدوث صفات» بر اثبات وجود خدا در کلام امامیّه
|
حمید عطائی نظری   |
| استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مدرس معارف اسلامی h.ataee@isca.ac.ir |
|
|
چکیده: (1975 مشاهده) |
| یکی از استدلا‌های کهن و کمترشناخته شده در کلام اسلامی و شیعی برای اثبات وجود خدا برهانی است موسوم به برهان حدوث صفات. در این برهان با توجّه به حدوث صفاتی خاص برای اجسام و نیز احتیاج هر حادث به مُحدِث و با نفی انتساب حدوث این صفات به موجودات طبیعی، وجود یک مُحدِثِ غیر جسمانی، یعنی خداوند به عنوان پدیدآور صفات حادث اجسام ثابت می‌گردد. پیشینه و تقریرهای مختلف و تطوّرات این برهان در تاریخ کلام امامیّه تاکنون بررسی نشده است و آگاهی چندانی دربارۀ این برهان خداشناسی در دست نیست. از این‌رو، در مقالۀ حاضر با تتبّع در متون کلامی امامیّه سرگذشت، تحوّلات تاریخی و تقریرهای مختلف برهان «حدوث صفات» بازشناسی و تبیین می‌گردد و در نهایت نیز به ارزیابی این برهان پرداخته می‌شود. پژوهش حاضر حاکی از آن است که به‌رغم ناتمام بودن برهان حدوث صفات، برخی از متکلّمان امامی در ادوار و مکاتب مختلف کلام امامیّه برای اثبات وجود خداوند به تقریرهای مختلفی از برهان حدوث صفات استناد کرده‌اند و آن را برهانی تمام می‌انگاشته‌اند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: برهان حدوث صفات، براهین خداشناسی، کلام امامیّه، حدوث، قدم. |
|
|
متن کامل [PDF 284 kb]
(334 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
کلام قدیم
دریافت: 1399/7/27 | پذیرش: 1399/1/25 | انتشار: 1400/4/23 | انتشار الکترونیک: 1400/4/23
|
|
|
|
|
|
