:: دوره 19، شماره 72 - ( بهار 1402 ) ::
جلد 19 شماره 72 صفحات 68-49 برگشت به فهرست نسخه ها
سنت‌های الهی و حرکت تکاملی جوامع و تاریخ
قاسم ترخان
دانشیار گروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. tarkhan@iict.ac.ir
چکیده:   (491 مشاهده)
از دیرباز اندیشه ترقی جوامع و تاریخ از یک وضعیت پست‌تر به‌سوی وضعیتی عالی‌تر، محل بحث دانشمندان بوده است. نوشتار حاضر به این مسئله می‌پردازد که آیا می‌توان از طریق سنت‌های الهی، حرکت تکاملی جامعه و تاریخ را ثابت یا تقویت کرد؟ دراین پژوهش برای کشف و استخراج سنت‌ها از روش نقلی- ‌وحیانی و در گردآوری اطّلاعات از روش کتابخانه‌ای و در داده‌پردازی از روش توصیفی-‌ تحلیلی استفاده شده است. یافته‌های تحقیق: نشان می‌دهد که هرچند برای اثبات حرکت تکاملی به مقتضای فطرت و جعل خلافت الهی (مبانی انسان‌شناختی)، نقش دین و انبیای الهی (مبانی دین‌شناختی) و حرکت جهان به سوی خدا و عکس‌العمل نشان دادن آن نسبت به ظلم و گناه (مبانی جهان‌شناختی) توجه شده است؛ اما از مقتضای سنن الهی غفلت شده است. از رهگذر تلفیق این مبانی با سنت‌‌هایی نظیر استخلاف صالحان و همچنین سنت‌های پیش از آن مانند سنت استیصال و ابتلاء، می‌توان تصویر واضحی از حرکت تکاملی جوامع و تاریخ ارائه کرد.

شماره‌ی مقاله: 3
واژه‌های کلیدی: سنت‌های الهی، استیصال، استخلاف صالحان، سنت ابتلاء، حرکت تکاملی تاریخ و جامعه.
متن کامل [PDF 272 kb]   (181 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: کلام جدید
دریافت: 1401/3/1 | پذیرش: 1401/8/24 | انتشار: 1402/3/28 | انتشار الکترونیک: 1402/3/28


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 19، شماره 72 - ( بهار 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها