1- دانشیار گروه فلسفه و کلام موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. mjafri125@yahoo.com 2- دانشجوی دکترای دانشگاه ادیان و مذاهب.(نویسنده مسئول) amhk58@gmail.com
چکیده: (80 مشاهده)
در این مقاله دیدگاه ملکیان در مورد مسئله رابطه عقل و دین با تمرکز بر اصالت عقل و بازتفسیر دین بررسی میشود. ملکیان با استناد به اصالت عقل ، ایمان را به عنوان یک ناواقع گرایی تلقی می کند و با نفی ماوراء الطبیعه ، معنا و حقیقت دین را به چالش می کشد. این دیدگاه، ایشان را به سمت شکاکیت و نسبیت معنا و نفی تعبد و تقدس در دین هدایت میکند. این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوا، استلزامات کلامی و معرفت شناسی دیدگاه ایشان را بررسی میکند. یافته های تحقیق نشان میدهد تلقی پوچانگارانه از ایمان، اثباتپذیری گزارههای دینی، سمبلیک دانستن اعمال عبادی، فهم نادرست از تعبد و این نکته که امور تعبدی مفقود الدلیلاند نه فاقد الدلیل، از جمله نقدهایی است که بر اندیشه ایشان وارد است. با وجود این لوازم و نقدهای وارد برآن، این انگاره و رویکرد، در مواجهه با دین و آموزههای وحیانی، کارایی خود را از دست میدهد.