:: دوره 14، شماره 55 - ( زمستان 1397 ) ::
جلد 14 شماره 55 صفحات 148-133 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی پروندۀ اصالت جامعه با سه رویکرد زبان‌شاختی، معرفت‌شناختی و هستی‌شناختی با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی
محمود پاکیزه
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع)
چکیده:   (2822 مشاهده)
در فلسفۀ علوم اجتماعی با این سؤال پژوهشی روبه‌رو هستیم: «جامعه که در عالم خارج و عینی وجود مستقل دارد چگونه تبیین شدنی است؟» این مسئله را با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی با سه رویکرد بررسی می‌کنیم. بررسی مسئله با رویکرد زبان‌شناختی به دو گونه بررسی تک واژه هسته‌ای و بررسی «باهم آیی» واژگان است و بررسی مسئله با رویکرد معرفت‌شناختی به بازاندیشی چگونگی تولید معرفت بشری نسبت به جامعه است و بررسی مسئله با رویکرد هستی‌شناختی به بازخوانی پروندۀ فلسفۀ نفس و تطبیق آن بر فرایند رابطۀ فرد و جامعه است. نوع این تحقیق توسعه‌ای است و روش گردآوری، طبقه‌بندی و تحلیل اطلاعات در آن توصیفی ـ تحلیلی است. نتایج به دست آمده (یافته‌ها) از پژوهش حاضر این است: معناشناسی واژۀ «امه» بر وجود حقیقت مستقل آن دلالت دارد، و شناخت انسان از جامعه، شناختی از جمع آحاد نیست، بلکه شناخت حقیقتی در سوی دوم رابطه حقیقی فرد و جامعه است، و جامعه هست، چونان روحی دمیده شده بر پیکر آحاد. این نتایج تأییدی بر جامعه‌گرا بودن علامه طباطبایی است که با تبیینی ویژه از سوی ایشان در آثارش ارائه شده است.
 
واژه‌های کلیدی: علامه طباطبایی، فردگرایی، جامعه‌گرایی، اصالت، امت، اختیار.
متن کامل [PDF 236 kb]   (846 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: کلام جدید
دریافت: 1397/2/21 | پذیرش: 1397/12/19 | انتشار: 1397/12/19 | انتشار الکترونیک: 1397/12/19


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 14، شماره 55 - ( زمستان 1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها