قرائتی عرفی از دین؛ تحلیل و نقد رهیافت دینشناختیِ العشماوی
|
رحیم دهقان ![](./files/0allsites/images/pubmed20.png) |
استادیار دانشگاه شهید بهشتی |
|
چکیده: (2838 مشاهده) |
امروزه جریانی نواندیش در جهان عرب، در پی فروکاهیِ دین به معنویت است. این جریان به صورت نرم از سنّت و شریعت دینی گذر کرده و دینِ منهای احکام اجتماعی ـ سیاسی را بر دینِ برخوردار از این احکام ترجیح داده است. محمد سعید العشماوی (1932 ـ 2013م) از جمله نمایندگان این رهیافت است. او با اتخاذ رهیافت تاریخمندانه به قرآن، بشری دانستن الفاظ قرآن، و محدود کردنِ اعتبار سنّت نبوی و قوانین فقهی به زمان حضور پیامبر(ص)، تقریری دنیوی از دین در جهان اسلام ارائه داده است. این مقاله با روشی تحلیلی و استنادی، در پی سنجش و نقد مداخل ورود وی به این رهیافت عرفی است. یافتههای تحقیق نشان میدهد ناسازواریهایی درونی در اندیشههای وی وجود دارد که نقض غرض از سوی خدای حکیم، نفی جاودانگی دین، بینیازیِ کامل انسان از دین، نفی نزول دفعی قرآن، و انکار عصمت پیامبر در دریافت و ابلاغ وحی، از جمله آنهاست. این موارد، رهیافت العشماوی در حوزه دینشناسی را با چالش مواجه ساخته است.
|
|
واژههای کلیدی: تاریخمندی، عرفیگرایی، دین، معنویت، شریعت، العشماوی. |
|
متن کامل [PDF 360 kb]
(699 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
کلام جدید دریافت: 1397/9/19 | پذیرش: 1398/10/21 | انتشار: 1398/11/6 | انتشار الکترونیک: 1398/11/6
|
|
|
|