تحلیل جامعهشناختی خاستگاه دین، یکی از حوزههای مطالعات بروندینی است که دستاوردهای آن معمولاً در تقابل با اندیشههای دروندینی انگاشته میشود. مسئله پژوهش فرارو ارزیابی یافتههای جامعهشناسان دین از منظر اندیشه دینی است. در این راستا با روش توصیفی ـ تحلیلی محورهای اصلی برخی از اندیشههای جامعهشناختی دینی را طبق مبانی قرآن و حدیث ارزیابی کرده است. یافتههای تحقیق حاکی از این است که بنیادیترین دغدغههایی که جامعهشناسان را در عصر مدرن به تقابل با دین کشانده، بر سه محور پارادایمی هستیشناختی مادیگرایانه، معرفتشناختی حسی وحیگریزانه و انسانشناختی تطور تکامل گرایانه بنا شده است. از منظر دینی، غیب خود بخشی مهم و اصلی از هستی است و عقل خود حجتی دروندینی است و انسان و دین نیز محصول تطور نیستند بلکه هر دو دارای حقیقتی غیبی و متعالی و تنزل یافته از عالم معنا هستند.
Hamedani M. Theories of Sociologists of Religion on the Origin of Religion with an Islamic Approach (A Paradigm Critique). ANDISHE-NOVIN-E-DINI A Quarterly Research 2020; 16 (63) :115-138 URL: http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-1158-fa.html
همدانی مصطفی. نقد پارادایمی نظریههای جامعهشناسان دینی درباره خاستگاه دین با رویکرد اسلامی. اندیشه نوین دینی. 1399; 16 (63) :115-138