یکی از سؤالات اساسی درباره نفس انسان این است که آیا قبل از تعلق به بدن و افاضه به آن، وجودی مفارق و قائم به ذات داشته که با حدوث بدن به آن میپیوندد، یا اینکه مانند بدن بوده، همراه هر بدن یا بهواسطه آن (معالبدن) حادث میگردد. در بین حکیمان مسلمان، سه دیدگاه درباره حدوث و قدم نفس وجود دارد و هر دیدگاه برای اثبات مدعای خود، به دستهای از آیات و روایات متوسل شده و با مبنا قرار دادن دیدگاه عقلی خود، سعی در توجیه آیات و روایاتِ مؤید نظریه مقابل داشته است. ملاصدرا نیز با توجه به رویهاش در سازگار نمایاندن اندیشههای فلسفی خویش با متون دینی و باور عمیق به یگانگی عقل و نقل و شهود، بر آن شده تا اقوال حکما و مضمون برخی آیات و روایات دال بر وجود پیشین نفس را به نفع نظریه خود توجیه نماید. با توجه به اهمیت این بحث و عدم تبیین آن از نگاه کتاب و سنت، در این نوشتار تلاش بر آن است تا هر آنچه دربارۀ این موضوع در آیات و روایات آمده، جمعآوری و بررسی شود و سازگاری یا عدمسازگاری آن با دیدگاههای فلسفی ارزیابی گردد.
Razavi M, Gorjian M, Haadavi A. The Conformity of the Philosophers’ Explanations with the Quran and Narrations’ Viewpoints about Temporality and Eternity of Human Soul
. ANDISHE-NOVIN-E-DINI A Quarterly Research 2015; 10 (39) :45-66 URL: http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-462-fa.html
رضوی مرضیه، گرجیان محمدمهدی، هادوی اصغر. میزان تطبیق تبیینهای حِکمی فلاسفه با دیدگاه قرآن و روایات، درباره حدوث و قدم نفس
. اندیشه نوین دینی. 1393; 10 (39) :45-66