|
چیستی و کاربردهای عقلانیت سلَفی در فهم متون دینی و نقد آن
|
| حمید پارسانیا1، ابوالفضل کیاشمشکی2، احمد سعادت3 |
1- دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم. akia45@gmail.com
2- دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه امیر کبیر. h.parsania@yahoo.com
3- استادیار گروه فلسفه جامعه المصطفی نمایندگی گلستان (نویسنده مسئول) as1152150@gmail.com |
|
|
چکیده: (43 مشاهده) |
عقلانیت کاربرد عقل و حضور آن در فرهنگ و جامعه است که گونه‌‌های مختلفی دارد؛ همچون عقلانیت ابزاری، انتقادی و عقلانیت اسلامی. مسئله این تحقیق تبیین چیستی، کارکردها و نقد عقلانیت سلفی است که در این تحقیق تلاش می‌شود با روش توصیفی و تحلیلی منظرگاه آن نسبت به فهم آموزه‌ها و گزاره‌‌های دینی، بیان گردد. یافته‌‌های تحقیق نشان می‌دهد که اساس نظام اندیشگی و عقلانیت سلفی را اهتمام جدی به دو منبع مهم شرعی یعنی «کتاب» و «سنت» و یک روش برجسته استنباطی یعنی منهج «سلف»، شکل می‌دهد. آنان به‌صورت متناقض باآنکه به‌صورت نظری قیاس و استحسان و استصلاح را به‌عنوان قواعد و اصول اجتهادی‌شان، می‌پذیرند؛ اما در مقام عمل چنان شروط محدودکننده‌ای را پی می‌ریزند که درواقع پای «عقل» از ورود به این روش‌های اجتهادی کوتاه می‌گردد و این اصول به قواعد بسیار محدود فقهی در دایره متون و نصوص، تنزل مقام می‌یابند و از «اصول اجتهادی کارآمد» به «قواعد زائد و غیرضروری» تغییر شکل می‌دهند.
|
شماره‌ی مقاله: 2 |
| واژه‌های کلیدی: عقلانیت سلفی، عقل، قیاس، استحسان، استصلاح. |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/6/28 | پذیرش: 1401/12/24
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
