|
بررسی انتقادی برهان‌های وجودی اسپینوزا در اثبات وجود خدا
|
مهدی خیاط زاده   |
| استادیار گروه حکمت عملی، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، تهران، ایران. khayatzadeh@irip.ac.ir |
|
|
چکیده: (54 مشاهده) |
اسپینوزا از جمله متفکرانی است که برای اثبات وجود خداوند از برهان وجودی بهره برده است. وی شش تقریر مختلف از این برهان ارائه داده است. این برهان‌ها کمتر مورد توجه محققین قرار گرفته‌اند. در اثر پیش‌رو به شیوه‌ای توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای به تقریر و نقادی این برهان‌ها پرداخته شده است. یافته‌های این تحقیق بدین صورت است که وی در این تقریرها به سه صورت از مفهوم خداوند بهره برده است: مفهوم خدا بما هو مفهوم، مفهوم خدا از جهت حکایت از امری ورای خود و وجود ذهنی مفهوم خدا. همچنین، این برهان‌ها دارای نقدهای مختلفی، همچون خلط بین حمل اولی و شایع در عقد الحمل، خلط میان این دو در عقد الوضع، نقض، مصادرۀ به مطلوب و عدم توجه به کیفیت تشکیل مفهوم خداوند در ذهن هستند. نتیجۀ نهایی این تحقیق آنکه تمامی این برهان‌ها در اثبات مطلوب خود نا تمام بوده و برای اثبات مصداق عینی خداوند نا کارآمد هستند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: برهان وجودی، اسپینوزا، مفهوم خدا، حمل اولی، حمل شایع، مصداق خارجی. |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
کلام جدید
دریافت: 1401/7/22 | پذیرش: 1403/11/27
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
.jpg)
.png){kind=logo}
