در این مقاله با روشی کتابخانهای-تحلیلی، معلوم شده که حس ابزاری غیرمستقل و مقدمهساز حکم عقل است. گاهی به دلایلی مانند ندیدن یا نشنیدن، نبود یا تقطیع روایات، نقل به مضمون آنها و نرسیدن قراین ، مقدمات لازم حکم درست عقل، فراهم نمیشود. عقل در اموری چون مبناسازی فلسفی و اصول فقهی، پایههای اصلی دین، کشف از حکم شرعی(نه انشای حکم مولوی)، لحاظ همه ابعاد وجهات مسائل، در تولید، تغییر و تکامل معرفت دینی نقشآفرین است. قلب، ابزاری بسیار نیرومند با تهذیب، در مرحله عالی، وحی الهی و در مراتب پایینتر الهامات و اشراقات را درمییابد. هیچ کس توان درک کنه علم حضوری وحی، این سلطان علوم، مکمل عقل و مغایر با سنخ تجربه دینی را، ندارد. قلب ادراکات عقل در قالب مفهومی را به صورت موجودی شخصی و خارجی مییابد و میتواند بسیاری از مجهولات دست نیافتنی عقل را، با علم حضوری دریافت کند. معیار درستی یا نادرستی شهودات قلبی، عقل و نظر معصوم است.
Roozbehi F. The Part of Epistemological Agents (Sense, Reason, Heart) in Religious Epistemology
. ANDISHE-NOVIN-E-DINI A Quarterly Research 2017; 13 (49) :135-156 URL: http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-338-fa.html
روزبهی فضلالله. نقش ابزارهای معرفتی (حس، عقل، قلب) در معرفت دینی. اندیشه نوین دینی. 1396; 13 (49) :135-156