|
بررسی و نقد رویکرد انتقادی محمد عابد الجابری بر عقلانیت عربی ـ اسلامی
|
یحیی بوذری نژاد   1، حمید ریحانی2 |
1- دانشیارگروه علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران و مدرس معارف اسلامی(نویسنده مسئول) y_bouzarinejad@ut.ac.ir
2- کارشناسی ارشد گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران hamid.reyhani@ut.ac.ir |
|
|
چکیده: (1137 مشاهده) |
| این مقاله در دو بخش تنظیم شده است. بخش اول به دنبال بررسی رویکرد انتقادی عابدالجابری در بررسی میراث عربی-اسلامی می‌باشد در این بخش با روش کتابخانه‌ای به توصیف ابعاد مختلف نظریه جابری پرداخته‌ایم. او برای بنیاد نظریه خود سه مدخل اساسی تعریف می‌کند: اول نقد رویکردهای لیبرالی، مارکسیستی و بنیادگرایانه در بررسی میراث، دوم تعریف عقل و عقلانیت و سوم فرآیند روش‌شناختی جهت بررسی میراث می‌باشد. جابری بعد از این سه مدخل به نقد عقلانیت عربی-اسلامی در دو سطح تکوین تاریخی و بافت ساختاری و در سه حوزه معرفت، سیاست و اخلاق می‌پردازد. در بخش دوم با مبنای روش‌شناسی بنیادین به بررسی نظریه جابری در دو سطح عوامل معرفتی ـ منطقی و عوامل وجودی ـ اجتماعی پرداختیم. بر این مبنا نتیجه گرفتیم که مواضع هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی جابری در مسیر روش‌شناسی‌های برساختی ـ تفسیری حرکت می‌کند و حوزه‌های معرفتی که مبتنی بر استقلال سوژه هستند را فعال می‌کند. در نتیجه مبانی فکری جابری و روش‌شناسی که وی برای رسیدن به نظریه خود طی می‌کند در بستر عقلانیت‌های غربی است. |
|
| واژه‌های کلیدی: عقلانیت اسلامی، عقلانیت عربی، عقلانیت شیعی، عقلانیت برهانی، جابری. |
|
|
متن کامل [PDF 278 kb]
(276 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1399/10/27 | پذیرش: 1400/9/15 | انتشار: 1400/11/23 | انتشار الکترونیک: 1400/11/23
|
|
|
|
|
|
